Blog

Sağlık Bakanlığı yetkililerinin aylarca bu uygulamaya hazırlık için çaba harcadı ve şehirde yerleşik yaklaşık 24.000 restoranın temizlik düzeyine A, B veya C puanı verecek yeni sistemi, tartışmalara rağmen Temmuz 2010’da uygulamaya başladı.

Sağlık ve Hijyen Bakanlığı, 157 kişilik müfettiş kadrosuna 23 müfettiş daha ekledi, böylece yılda yaptıkları 65.000 adet denetimi üçte bir arttırarak 85.000 adede yükseltmeyi planladı. Müfettişlerin puanları hesaplamak için kullandıkları kablosuz el bilgisayarlarına kapasite yükseltmek için yeni hard diskler, bellek kartları ve yazılım eklendi.

Sağlık Bakanlığının matbaası, şehirdeki tüm restoranlar için yeterli olacak 28.000 adet puan kartı ve prosedür el kitabı bastı. Restoran çalışanlarına ve işleticilerine yeni sistemi tanıtmak için atölyeler düzenlendi; İngilizce, İspanyolca, Korece, Mandarin Çincesi ve Kanton Çincesi dillerinde düzenlenen bu atölyelere yaklaşık 2.000 kişi katıldı.

Uygulama için yeni bir internet sitesi (nyc.gov/health/restaurants) devreye girdi ve her restoranın denetimine ilişkin bilgiler, haritalar ve hatta restoranların fotoğrafları halka ilan edilmeye başlandı.

Bu uygulama için 3.2 milyon USD bütçe ayıran Sağlık Bakanlığının Denetim Müdürü Dr. Thomas Farley “Bu uzun yıllardan beri yaptığımız en büyük değişiklik olacak” dedi.

Dr. Farley ayrıca “Halkın bu puan kartlarıyla uygulayacağı baskı, restoranları gıda güvenliği uygulamalarını özenle yapmaya zorlayacak” dedi.

Fakat hazırlık yapanlar resmi makamlarla sınırlı değil. Bu puan sistemine 19 ay önce önerilmesinden bu yana karşı çıkarak mücadele eden New York Eyaleti Restoranlar Birliğinin New York şehrindeki üyelerinin avukatı Robert Bookman’ın verdiği bilgiye göre birlik, 3.500 restorana mektup göndererek uygulamaya itiraz etmeye ve iptal davası açmak için para toplamaya davet etti.

Bookman “Görüşümüze göre, hükümet restoran işleticilerini paylaşmadıkları bir görüşü ilan eden bir kartı asmaya zorlayamaz” dedi.

Bu yeni puanlar aşama aşama verilecek. Çarşamba günü yapılacak denetimlerde sadece A puanını gösteren 20 x 25 cm ebatlarında kartların asılması bekleniyor, çünkü daha düşük puanlar alan restoranlar otomatik olarak daha sonraki bir tarihte tekrar denetlenecek. İkinci denetimden sonra da aldıkları puanlardan hoşnut olmayan restoranlar, dava açma hakkına sahip olacak.

İlk B ve C puanlarının Ağustos sonuna doğru asılması bekleniyor, tüm restoranların bu kartı asması ise 2011 sonbaharını bulacak.

Yeni denetim kurallarına göre restoran işleticileri, daha önce sadece Sağlık Bakanlığının kayıtlarında bulunan ve İnternet sitesinde ilan edilen bu puanları gösteren kartları görünür bir yere asacak. Aksi halde 1.000 USD ceza kesilecek, sahte kart asılması halinde ek cezalar da verilecek.

Bu uygulama için Sağlık Bakanlığının 80 Centre Street adresindeki matbaasında saatte 6.000 adet kart basıldı. Mavi renkli A kartları, her ihlal için puan cezası veren eski sistemdeki 0 ile 13 arası puanlara karşılık geliyor. Yeşil renkli B kartları, temizlik düzeyinin daha düşük olduğunu gösteren 13 ile 27 arası puanlara karşılık geliyor; turuncu renkli C kartları 28 ve üstü puanları gösteriyor.  Aldıkları puanlara itiraz eden restoranlar, siyah-beyaz renkli “puanlama devam ediyor” kartını asacak.

Sağlık Bakanlığının iyimser olduğunu gösteren bir işaret, matbaa müdürü Nicholas J. Monello’nun açıklamasında görülüyor: 9.375 adet A kartı siparişi almışlar ve bu sayı B ve C kartları için verilen siparişlerin toplamından fazlaymış. Sahteciliği önlemek için tüm kartlara numara verildi ve kabartma baskı yapıldı.

Sağlık Bakanlığı Denetim Müdürü Yardımcısı Daniel Kass’ın açıklamasına göre, Sağlık Bakanlığı para cezalarına ve denetim kararlarına itiraz etmek için açılan davalara bakan idare mahkemelerinin dava yükünün artacağı tahmin ederek kağıt belgelerin yerine elektronik bir sistem koydu. Böylece kuralları ihlal ettiklerini kabul eden ve karşılığında cezalarda indirim yapılasına talep eden restoran işleticileri ile elektronik ortamda sulh yapmak ilk defa mümkün olacak.

Bu amaçla yaklaşık 200 adet el bilgisayarında yükseltme yapıldı.  Sağlık Bakanlığı Müfettiş Yardımcısı Robert D. Edman’ın verdiği bilgiye göre tüm bu bilgisayarlar şifrelendi ve her birini şifrelemek iki-üç saat sürdü.

Edman: “Böylece bu bilgisayarlar kaybolursa bulanlar bilgilere erişemeyecek.”

Müfettişlere puanlama konusunda dört saat eğitim verildi, yanı sıra bakanlık temsilcileri, restoran çalışanlarıyla çok sayıda eğitim toplantısı düzenledi.

Bu ay içinde bir sabah Flushing’de yerleşik Queens Devlet Kütüphanesinin konferans salonunda Sağlık Bakanlığı Müfettiş Yardımcısı Elliott S. Marcus, 70 restoran çalışanı ve sahibinin sorularına yanıt verdi.

Marcus katılımcılara “Kartları ön vitrinde, kapıda veya dış duvarda ana girişe 1.5 m mesafeye ve 1.2 – 1.8 m yükseğe asmanız gerekiyor” açıklamasını yaptı.

Pek çok restoran işleticisi, yeni sistemin kafa karıştırıcı olduğunu öne sürüyor, bazıları da B ve C puanları alan restoranların topluca kapanacağını tahmin ediyor. Aylardır süren tartışmalar sonucunda Sağlık Bakanlığı, puanlama sürecindeki çok sayıda denetim kategorisini iptal etti, böylece bu kartları asmayan restoranlara puan düşürme cezası verilemeyecek. Yemeklerin sıcaklığına ilişkin kurallar gibi bazı kurallar daha esnek hale getirildi.

Buna rağmen Restoranlar Birliğinin avukatı Bookman “Bakanlık kurallarda yeterince değişiklik yapmadı” dedi.

Bellerose’de yerleşik Pete’s adlı kafeteryanın sahibi Anna Nikopoulos, Queens’te düzenlenen atölyede “Zaten durgunluk var, bir de bu kadar büyük bir değişiklik yapmaya çalışıyorlar” dedi.

Bellerose’de yerleşik Sohna Pencap restoranını sahibi Sarvjit Singh ise restoranını temiz tutmanın problem olmadığı kanısında: “Aşçıma yemekleri sanki biz yiyecekmişiz gibi pişirmesini söyledim”.

NY Times - By GLENN COLLINS